Lịch sử câu lạc bộ bóng đá Arsenal: Huyền thoại nước Anh

Câu lạc bộ bóng đá Arsenal thường được biết đến đơn giản là Arsenal, là một trong những đội bóng chuyên nghiệp nổi tiếng nhất nước Anh, có trụ sở tại khu Islington, phía Bắc London. Arsenal hiện đang thi đấu ở Premier League, giải đấu cao nhất của bóng đá Anh. Với bề dày thành tích ấn tượng, Arsenal được xếp là câu lạc bộ thành công thứ ba trong lịch sử bóng đá Anh tính theo số danh hiệu đạt được. Cùng 90phut tv khám phá lịch sử câu lạc bộ biểu tượng của bóng đá Anh với những mùa giải bất bại, huyền thoại Arsène Wenger và chặng đường đầy vinh quang từ Highbury đến Emirates.

Khởi nguồn từ những công nhân nhà máy vũ khí

Lịch sử câu lạc bộ bóng đá Arsenal bắt đầu vào tháng 10 năm 1886, khi một nhóm 16 công nhân chế tạo vũ khí tại xưởng Royal Arsenal (Woolwich) – dẫn đầu bởi David Danskin – thành lập câu lạc bộ bóng đá mang tên Dial Square. 

Trận đấu đầu tiên của họ là chiến thắng 6–0 trước Eastern Wanderers vào ngày 11 tháng 12 năm 1886. Không lâu sau, đội được đổi tên thành Royal Arsenal và thi đấu chủ yếu tại sân Manor Ground. Trong mùa giải 1889–90, họ giành được những danh hiệu đầu tiên như Kent Senior Cup và London Charity Cup.

Năm 1891, Royal Arsenal trở thành CLB chuyên nghiệp đầu tiên của London, sau đó đổi tên thành Woolwich Arsenal vào năm 1893 khi gia nhập Football League. Đội bóng nhanh chóng thăng lên First Division vào năm 1904, trở thành đại diện đầu tiên của miền Nam nước Anh ở giải đấu này.

Di dời và trở thành “Bank of England Club” (1912–1925)

Năm 1913, do khó khăn tài chính, đội bóng chuyển đến khu Highbury, phía Bắc London và đổi tên thành The Arsenal (sau này đơn giản là Arsenal). Đến năm 1919, dù chỉ xếp thứ 5 ở Second Division trước chiến tranh, Arsenal được thăng hạng lên First Division – một quyết định gây tranh cãi nhưng đánh dấu bước ngoặt lớn.

Tại sân Highbury, lượng khán giả tăng gấp đôi, giúp Arsenal trở thành một CLB giàu có và được mệnh danh là “Bank of England Club” nhờ ngân sách dồi dào và các khoản đầu tư mạnh tay.

Kỷ nguyên Herbert Chapman (1925–1934)

Huấn luyện viên Herbert Chapman gia nhập Arsenal vào năm 1925 và tạo nên cuộc cách mạng chiến thuật với sơ đồ WM. Ông ký hợp đồng với nhiều tài năng như Cliff Bastin, Eddie Hapgood và David Jack. Dưới sự dẫn dắt của Chapman, Arsenal giành FA Cup năm 1930 và vô địch giải quốc nội các năm 1930–31 và 1932–33. Ông còn để lại dấu ấn qua việc đổi thiết kế áo đấu, xây sân vận động kiểu Art Deco và đưa tên CLB lên bản đồ tàu điện ngầm London.

Từ chiến tranh thế giới đến thời hậu chiến (1934–1962)

Sau khi Chapman mất, George Allison tiếp quản và tiếp tục chuỗi thành công với các chức vô địch năm 1933–34, 1934–35, 1937–38 và FA Cup 1936. Trong Thế chiến II, Arsenal chịu tổn thất lớn với nhiều cầu thủ thiệt mạng và gánh nặng tài chính từ dự án xây lại khán đài North Bank.

Tom Whittaker kế nhiệm sau chiến tranh và giúp Arsenal vô địch năm 1947–48, FA Cup 1950 và danh hiệu quốc nội thứ 7 mùa 1952–53 – biến Arsenal thành đội bóng thành công nhất nước Anh thời điểm đó.

Những năm trầm lắng và cú đúp đầu tiên (1962–1984)

Trong gần hai thập kỷ sau đó, Arsenal rơi vào giai đoạn khó khăn. Mãi đến khi Bertie Mee, cựu bác sĩ trị liệu CLB, làm HLV năm 1966, đội bóng mới hồi sinh. Ông cùng Don Howe đưa Arsenal vào 2 trận chung kết League Cup liên tiếp và đoạt Inter-Cities Fairs Cup năm 1970 – danh hiệu châu Âu đầu tiên của CLB. Mùa sau, Arsenal lập cú đúp lịch sử với chức vô địch giải quốc nội và FA Cup năm 1970–71.

Terry Neill, cựu cầu thủ, trở thành HLV năm 1976. Dưới sự dẫn dắt của ông, Arsenal có ba lần vào chung kết FA Cup và một lần vào chung kết Cúp C2. Tuy nhiên, chỉ giành được duy nhất FA Cup 1979 sau trận thắng nghẹt thở 3–2 trước Manchester United.

Kỷ nguyên George Graham (1986–1996)

George Graham, cựu cầu thủ Arsenal, lên nắm quyền HLV năm 1986 và giành League Cup ngay mùa đầu. Với hàng thủ huyền thoại Tony Adams, Lee Dixon, Nigel Winterburn, Steve Bould, ông xây dựng lối chơi phòng ngự chặt chẽ, giúp Arsenal vô địch mùa 1988–89 và 1990–91. Đội bóng còn đoạt cú đúp FA Cup – League Cup 1993 và Cúp C2 năm 1994. Tuy nhiên, scandal tài chính khiến Graham bị sa thải năm 1995.

Kỷ nguyên Arsène Wenger (1996–2018)

Arsène Wenger là người đã làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt Arsenal. Với lối đá tấn công hiện đại, chú trọng dinh dưỡng và khoa học thể thao, ông đưa Arsenal đến 3 cú đúp quốc nội (1997–98, 2001–02), 7 FA Cup và đặc biệt là mùa giải 2003–04 bất bại toàn bộ 38 vòng – biệt danh “The Invincibles” ra đời từ đây.

Arsenal liên tục nằm trong top 4 Premier League suốt gần 2 thập kỷ. CLB cũng vào chung kết Champions League năm 2006 và chuyển đến sân Emirates cùng năm. Sau giai đoạn khô hạn danh hiệu, Wenger cùng Arsenal đoạt lại FA Cup các năm 2014, 2015 và 2017, nâng tổng số lần vô địch lên 13 – nhiều nhất lịch sử giải đấu.

Giai đoạn hậu Wenger và thời đại Mikel Arteta (2018–nay)

Sau khi Wenger rời đi năm 2018, Unai Emery được bổ nhiệm và đưa đội vào chung kết Europa League năm 2019 nhưng bị sa thải cuối năm. Mikel Arteta, cựu đội trưởng Arsenal, lên nắm quyền cuối 2019 và giành FA Cup mùa 2019–20 sau chiến thắng 2–1 trước Chelsea.

Dưới thời Arteta, Arsenal xây dựng lối đá trẻ trung, hiện đại. Dù gặp khó khăn ban đầu, đội bóng đã tiến bộ rõ rệt. Mùa 2022–23, Arsenal cạnh tranh chức vô địch Premier League đến những vòng cuối cùng, và trở lại Champions League sau nhiều năm vắng bóng. Mùa 2023–24, Arsenal tiếp tục về nhì với 89 điểm và giành FA Community Shield thứ 17 trong lịch sử.

Kết luận

Với hơn một thế kỷ tồn tại, lịch sử câu lạc bộ bóng đá Arsenal là hành trình của sự phát triển, kiên cường và đổi mới. Từ Dial Square khiêm tốn đến Emirates hiện đại, Arsenal không chỉ là một đội bóng mà còn là biểu tượng văn hóa của bóng đá Anh và thế giới.